162
ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ (Λουκ. η΄ 5-15)
Ἡ διάδοση τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ
Εἶπεν ὁ Κύριος τὴν παραβολὴν ταύτην· Ἐξῆλθεν ὁ σπείρων τοῦ σπεῖραι
τὸν σπόρον αὐτοῦ· Καὶ ἐν τῷ σπείρειν αὐτόν, ὃ μὲν ἔπεσε παρὰ τὴν ὁδόν,
καὶ κατεπατήθη, καὶ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ κατέφαγεν αὐτό· καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐπὶ
τὴν πέτραν, καὶ φυὲν ἐξηράνθη, διὰ τὸ μὴ ἔχειν ἰκμάδα· καὶ ἕτερον ἔπεσεν ἐν μέσῳ
τῶν ἀκανθῶν, καὶ συμφυεῖσαι αἱ ἄκανθαι ἀπέπνιξαν αὐτό· καὶ ἕτερον ἔπεσεν εἰς τὴν
γῆν τὴν ἀγαθήν, καὶ φυὲν ἐποίησε καρπὸν ἑκατονταπλασίονα. Ἐπηρώτων δὲ αὐτὸν
οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ λέγοντες· Τίς εἴη ἡ παραβολὴ αὕτη; Ὁ δὲ εἶπεν· Ὑμῖν δέδοται
γνῶναι τὰ μυστήρια τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ· τοῖς δὲ λοιποῖς ἐν παραβολαῖς, ἵνα βλέ-
ποντες μὴ βλέπωσι, καὶ ἀκούοντες μὴ συνιῶσιν. Ἔστι δὲ αὕτη ἡ παραβολή· Ὁ σπό-
ρος ἐστὶν ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ· οἱ δὲ παρὰ τὴν ὁδόν εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, εἶτα ἔρχεται
ὁ διάβολος καὶ αἴρει τὸν λόγον ἀπὸ τῆς καρδίας αὐτῶν, ἵνα μὴ πιστεύσαντες
σωθῶσιν. Οἱ δὲ ἐπὶ τῆς πέτρας, οἳ ὅταν ἀκούσωσι, μετὰ χαρᾶς δέχονται τὸν λόγον,
καὶ οὗτοι ῥίζαν οὐκ ἔχουσιν, οἳ πρὸς καιρὸν πιστεύουσι, καὶ ἐν καιρῷ πειρασμοῦ
ἀφίστανται. Τὸ δὲ εἰς τὰς ἀκάνθας πεσόν, οὗτοί εἰσιν οἱ ἀκούσαντες, καὶ ὑπὸ μερι-
μνῶν καὶ πλούτου καὶ ἡδονῶν τοῦ βίου πορευόμενοι συμπνίγονται καὶ οὐ τελεσφο-
ροῦσι. Τὸ δὲ ἐν τῇ καλῇ γῇ, οὗτοί εἰσιν, οἵτινες ἐν καρδίᾳ καλῇ καὶ ἀγαθῇ ἀκούσαν-
τες τὸν λόγον, κατέχουσι, καὶ καρποφοροῦσιν ἐν ὑπομονῇ. Ταῦτα λέγων, ἐφώνει·
Ὁ ἔχων ὦτα ἀκούειν, ἀκουέτω.
Μετάφραση τῆς Εὐαγγελικῆς περικοπῆς
Εἶπεν ὁ Κύριος τήν ἑξῆς παραβολή: Βγῆκε ὁ γεωργός γιά νά σπείρει τόν σπόρο του.
Καθώς ἔσπερνε, ἄλλος σπόρος ἔπεσε κοντά στόν δρόμο καί καταπατήθηκε, καί τά
πτηνά τοῦ οὐρανοῦ τόν ἔφαγαν· ἄλλος ἔπεσε στήν πέτρα, καί ἐνῶ βλάστησε,
ξεράθηκε, ἐπειδή δέν εἶχε ὑγρασία· ἄλλος ἔπεσε ἀνάμεσα στά ἀγκάθια, καί ὅταν
τά ἀγκάθια φύτρωσαν μαζί του, τόν ἔπνιξαν. Ἄλλος ἔπεσε στό καλό ἔδαφος, ὁπότε
βλάστησε καί ἔκανε ἑκατονταπλάσιο καρπό. Ὅταν τά εἶπε αὐτά, φώναξε: Ὅποι-
ος ἔχει αὐτιά νά ἀκούει, ἄς ἀκούει. Τόν ρωτοῦσαν οἱ μαθητές του καί ἔλεγαν: Τί
σημαίνει αὐτή ἡ παραβολή; Αὐτός εἶπε: Σέ σᾶς ἐπιτράπηκε νά γνωρίσετε τά μυ-
στήρια τῆς βασιλείας τοῦ Θεοῦ, ἐνῶ στούς λοιπούς δίνονται μέ παραβολές, ὥστε
καί ἄν βλέπουν, νά μήν βλέπουν, καί ἄν ἀκοῦνε, νά μήν καταλαβαίνουν. Ἡ παρα-
βολή αὐτή σημαίνει τά ἑξῆς: Ὁ σπόρος εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ· ἐκεῖνοι οἱ σπόροι
πού ἔπεσαν κοντά στόν δρόμο, εἶναι ὅσοι ἄκουσαν, καί κατόπιν ἔρχεται ὁ διάβολος
καί παίρνει τόν λόγο ἀπό τίς καρδιές τους, γιά νά μήν πιστέψουν καί σωθοῦν.
Ἐκεῖνοι οἱ σπόροι πού ἔπεσαν στήν πέτρα, εἶναι ἐκεῖνοι πού, ὅταν ἀκούσουν δέχον-
ται τόν λόγο μέ χαρά, ἀλλά δέν ἔχουν ρίζα, καί πιστεύουν γιά λίγο καιρό, ἐνῶ στόν
καιρό τῆς δοκιμασίας ἀπομακρύνονται. Ἐκεῖνοι οἱ σπόροι πού ἔπεσαν στά
ἀγκάθια, εἶναι αὐτοί πού ἄκουσαν, ἀλλά, ζώντας μέ φροντίδες καί πλοῦτο καί
ἀπολαύσεις τῆς ζωῆς, συμπνίγονται καί δέν καρποφοροῦν. Ἐκεῖνοι οἱ σπόροι πού
ἔπεσαν στό καλό ἔδαφος, εἶναι αὐτοί πού ἄκουσαν τόν λόγο μέ καλή καί ἀγαθή
καρδιά, τόν κρατοῦν καί καρποφοροῦν μέ ὑπομονή.
(Ἀπό τή νέα ἔκδοση: Ἡ Καινή Διαθήκη, τό πρωτότυπο κείμενο μέ νεοελληνική ἀπόδοση
τοῦ ὁμοτ. καθηγ. Χρ. Βούλγαρη, ἔκδ. ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΚΟΝΙΑΣ)
ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΔΙΑΚΟΝΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
Η ΣΠΟΡΑ ΤΟΥ ΛΟΓΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΥ
῾Η παραβολή τοῦ Σπορέως πραγματεύεται τό μυστήριο τῆς Βασιλείας
τοῦ Θεοῦ καί ἀναγγέλλει τόν λόγο τοῦ Θεοῦ.
Ὁ σπόρος εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ. Ἀπό τήν ὥρα πού γίνεται ἡ σπορά
μέχρι τήν ἐποχή τοῦ θερισμοῦ μεσολαβεῖ ἀρκετός χρόνος. Αὐτός ὁ
χρόνος ἔχει μεγάλη σημασία, γιατί φανερώνει ἀφ᾽ ἑνός μέν ὅτι ὁ Θεός
παρέχει χρόνο στόν καθένα νά καλλιεργήσει στήν καρδιά του τόν λόγο
τοῦ Θεοῦ καί νά τόν καταστήσει καρποφόρο, ἀφ᾽ ἑτέρου δέ τήν ἐσχα-
τολογική διάσταση τῆς παραβολῆς, ἀφοῦ ὁ θερισμός εἶναι ἡ εἰκόνα τῆς
τελικῆς κρίσεως καί τῆς αἰώνιας βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Ἐπίσης, τό γεγο-
νός ὅτι ὁ σπόρος σπείρεται στό ἔδαφος καί δίνει τήν ἐντύπωση ὅτι χά-
νεται, συμβολίζει ἀκόμα καί τό γεγονός τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου,
πού ὁδηγεῖ πρός τήν κοινή Ἀνάσταση τήν ἐποχή τοῦ ἐσχατολογικοῦ
θερισμοῦ.
Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ
Ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, δηλαδή τό κήρυγμα τῆς Ἐκκλησίας, δέν εἶναι
ἁπλά μιά διδασκαλία, ἀλλά εἶναι ἡ ἐνεργητική ἐπέμβαση τοῦ Θεοῦ στά
ἀνθρώπινα πράγματα. Γι᾽ αὐτό εἶναι «ζῶν καί ἐνεργής καί τομώτερος
ὑπέρ πᾶσαν μάχαιραν δίστομον». Εἶναι ὁ λόγος τῆς ζωῆς, ὁ λόγος τῆς
σωτηρίας, ὁ λόγος τῆς καταλλαγῆς, ὁ λόγος τῆς χάριτος. Γι᾽ αὐτό καί
εἶναι πάντοτε ἐπίκαιρος.
Ἡ «ἀδυναμία» τοῦ θείου λόγου
Ὅμως ὁ λόγος τῆς Ἐκκλησίας, ἐξ αἰτίας τῆς ἁμαρτίας τοῦ κόσμου,
παρουσιάζεται σέ ἀδυναμία, κενωμένος ἀπό τήν θεϊκή του λάμψη, πα-
ραδομένος στούς ἁμαρτωλούς καί ἐσταυρωμένος. Οἱ βιοτικές μέριμνες
τοῦ αἰῶνος τούτου, λέει χαρακτηριστικά ὁ ἱερός Χρυσόστομος, οἱ ἄκαιρες ἀθυμίες καί ἡ ἀπάτη τοῦ πλούτου συμπνίγουν τόν πνευματικό σπό-
ρο καί γίνεται ἄκαρπος. Ἄς προσέξουμε, λοιπόν, τόν λόγο τοῦ Κυρίου
πού εἶπε: «Ὅποιος μέ ἀγαπᾶ θά φυλάξει τίς ἐντολές μου· θά τόν ἀγαπή-
σει ὁ Πατέρας μου, θά τόν ἀγαπήσω κι ἐγώ καί θά τοῦ φανερώσω τόν
ἑαυτό μου» (Ἰω. 14,21). Βλέπουμε, λέει ὁ ἅγιος Μάρκος ὁ Ἀσκητής,
«πῶς ὁ Χριστός ἔκρυψε μέσα στίς ἐντολές τήν φανέρωσή Του; Ἀπ᾽ ὅλες
τίς ἀρετές, ἐκείνη πού περιλαμβάνει ὅλες εἶναι ἡ ἀγάπη πρός τόν Θεό
καί τόν πλησίον, πού προέρχεται ἀπό τήν ἀποχή ἀπό τήν ὕλη καί τήν
ἡσυχία τῶν λογισμῶν».
Ἡ μελέτη τοῦ θείου λόγου
Ὅλοι μας πρέπει νά μελετᾶμε καθημερινά τήν Ἁγία Γραφή. Ἡ μελέ-
τη τοῦ θείου λόγου δέν εἶναι μιά ἁπλή ἄσκηση, ἀλλά ἀποτελεῖ ὀργανικό
μέρος τῆς πνευματικῆς ζωῆς καί μεταβάλλει τόν καθημερινό μας βίο σέ
ζῶσα μελέτη τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ. Ἡ μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς
κατευθύνει τήν μάχη καί τήν πρόοδο τῆς ψυχῆς καί κάνει τήν ψυχή μας ἐκκλησιαστική καί θεοδίδακτη (ἅγιος Κλήμης ὁ Ἀλεξανδρεύς). Κατά τόν
ἅγιο Νεῖλο, ἡ πείνα τῶν Γραφῶν ἀποτελεῖ τό μέτρο τοῦ πνευματικοῦ
εἶναι μας καί εἶναι φῶς τῆς ψυχῆς. Οἱ Πατέρες μᾶς διδάσκουν πώς πρέ-
πει νά τρεφόμαστε ἀπό τούς σπόρους τῆς ζωῆς πού περιέχονται μέσα
στήν Ἁγία Γραφή, ὅπως τό κάνουμε μέ τήν συμμετοχή μας στήν Θεία
Εὐχαριστία. Καί γι᾽ αὐτό ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος παρομοιάζει τήν
ἀνάγνωση τῶν Γραφῶν μέ τήν βρώση τοῦ Πασχαλίου Ἀμνοῦ.
Λόγος καί ἦθος
Πόσο χαριτωμένος εἶναι ὁ λόγος τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Καρπαθίου,
πού συνδυάζει τόν λόγο μέ τό ἦθος, τήν πίστη μέ τά ἔργα: «Ἡ προσευ-
χή, οἱ ψαλμοί, ἡ ἀγρυπνία, ἡ ταπεινοφροσύνη, ἡ διακονία πρός τόν πλη-
σίον καί τό ἔλεος, ἡ εὐχαριστία καί ἡ ἀκρόαση τῶν θείων λόγων, γίνον-
ται ἐνέδρα καί παγίδα καί λάκκος καί μάστιγα καί ἀγχόνη καί δίχτυα γιά
τόν διάβολο»Ἄς προσευχόμαστε νά γίνουμε «ποιητές τοῦ λόγου καί ὄχι μόνο
ἀκροατές» (Ἰακ. 1,22). Ἄν ἔτσι γίνει, τότε ὁ Θεός θά εὐλογήσει καί θά
ἔλθει ἡ οἰκειοποίηση τῆς χάριτος καί ὁ ἁγιασμός πού θά ἀκτινοβολεῖ
στήν καθημερινή ζωή, γιά νά εἶναι ἡ ζωή μας βίος μακάριος, μιά ζωή ἀγα-
πητικῆς σχέσεως μέ τόν Θεό.
† Ὁ Φ. Ἀ.